Angst en paniek sensaties/symptomen uitgelegd:

Geestelijke sensaties/symptomen:

Ik denk dat ik gek wordt.

Tijdens een paniekaanval staat je lichaam in hoge staat van paraatheid. De bedoeling van paniek is dat je extra snel kan observeren en handelen je bent als het ware hyper gefocust. Dit is allemaal leuk en aardig als de paniek is gebaseerd op een werkelijke dreiging. Als de paniek echter gebaseerd is op een angst die is aangewakkerd door een verkeerd aangeleerde reactie dan zit je met een probleem. De paniek trekt namelijk niet gelijk weg en omdat je lichaam op turbo staat raak je gedesoriënteerd. Alles komt heftiger binnen dan normaal en dat ben je niet gewend. Omdat je al bang was zal dit alleen maar toenemen en zo kun je dus het gevoel krijgen dat je de boel niet meer onder controle hebt. Ook je gedachten werken op turbo om een oorzaak voor de paniek te vinden, maar omdat die er niet is zal je in rap tempo allerlei ramp scenario's langs ziens komen. Door deze heftige reacties van lijf en geest zal je het gevoel kunnen krijgen dat je de controle verliest al is er in feite niets gevaarlijks aan de hand.

Ik ben bang dat ik dood ga.

Vaak is een paniekaanval in de basis gebaseerd op doodsangst. Ook al zal je dat misschien niet eens zo ervaren. De angst om het bewustzijn te verliezen of dood te gaan is erg heftig. Aangezien de paniek die je ervaart normaal alleen voorkomt bij levensbedreigende situaties zal je onbewust op zoek gaan naar iets levens bedreigends als er feitelijk niets aan de hand is. Je kunt toch niet zo in paniek raken terwijl er niets aan de hand is. Dat denk je zowel bewust als onbewust. Door deze desastreuze denkwijze kom je dus terecht bij allerlei schrikbeelden die kracht zetten bij de paniek die je voelt. En op het moment dat je het steekje in je borst het label hartaanval hebt gegeven zal de paniek en spanning toenemen waardoor ook de sensaties toe zullen nemen. Omdat je spieren zich nog harder aanspannen zal de steek meer zeer gaan doen. En ook zal je duizeliger worden en nog waziger kunnen zien. Om van tintelingen, zweten, opvliegers etc. nog maar te zwijgen. Dit alles geeft de indruk dat je aan de rand van de afgrond staat en dat je elk moment het leven kunt laten.

Hoewel deze angst zeer sterk en begrijpelijk is kun je zeggen dat het zomaar doodgaan toch iets is wat niet veel voorkomt. Mensen vallen in de regel niet zomaar dood neer en zeker niet op basis van een pijntje of een prikkel. Natuurlijk bestaan er aandoeningen die wel voor levensbedreigende situaties kunnen zorgen en als je jezelf zorgen maakt moet je dit absoluut laten controleren! Maar als die controle is gedaan en er feitelijk niets mis is zal het voor een paniek patiënt toch vaak moeilijk zijn te geloven dat er niets ernstigs is. Dit vooral omdat de sensaties gewoon heel heftig kunnen zijn. Toch is er in de meeste gevallen dus helemaal niets om je zorgen over te maken!

Hoofdpijn stekend, bonzend of zeurend.

Tijdens angst en paniek span je veel spieren aan die normaal ontspannen zijn. Ook kan je bloeddruk oplopen en je gedachten gaan vaak als een sneltrein langs je heen. Dit zijn op zich allemaal redenen waar je hoofdpijn van kan krijgen. Ook in combinatie van geluiden, beelden en geuren die extra heftig binnen komen is hoofdpijn een doodnormale reactie op al deze spanningen. Hoewel het erg vervelend kan zijn zal het dus in de regel totaal ongevaarlijk zijn!

Ik ben bang om in een psychose te raken.

De angst voor een psychose of persoonlijkheidsstoornis komt waarschijnlijk uit het feit dat je tijdens je paniek gewoon niet helder van geest bent. Ook kun je het gevoel hebben dat je niet meer jezelf bent omdat je zintuigen op turbo staan. De sensaties kunnen zo hevig zijn dat het niet gek is dat je bang bent er in te blijven hangen. Gelukkig zijn deze eigenlijk altijd tijdelijk van aard en zullen ze wegtrekken als de paniek afzakt.

Er flitsen allerlei vreselijke gedachten door mijn hoofd

Ook dit is een sensatie die een logische verklaring kent. Door dat je geest geen paniek accepteert zonder oorzaak zal je in sneltreinvaart op zoek gaan naar mogelijke scenario's. Er zullen dus allerlei gedachten de revue passeren van dingen zoals een hartaanval of een auto-ongeluk, tot een aardbeving, of het vergaan van de wereld. Je geest is zeer creatief in het bedenken van oorzaken. Al die nare gedachten hebben gelukkig geen enkele uitwerking op de werkelijkheid. Behalve dat het voor je zelf natuurlijk erg vervelend is.

Ik heb het gevoel alsof ik uit mijn lichaam treed.

Door de paniek en alle chemische processen die dit op gang brengt kan het zijn dat de overdracht van informatie een kleine vertraging oploopt. Ook kan dit komen omdat er gewoon zo veel is om op dat moment te verwerken is. Hierdoor lijkt het soms net alsof je naar een film zit te kijken. En je de grip verliest op wat er zich afspeelt. Deze sensatie kan beangstigend werken en ook op zijn beurt het gevoel versterken dat je de controle verliest. Het is echter totaal onschuldig en zal wegtrekken zodra de paniek afzakt. Niets om je zorgen over te maken dus!

Alles lijkt wel een film en soms in slow motion.

In een situatie van paniek heb je vaak een soort hyper focus hierdoor lijkt alles soms in slow motion te werken. Mensen die een ongeluk ervaren hebben, herkennen dit fenomeen. Feitelijk neem je gewoon meer informatie waar in het zelfde tijdsbestek en je kunt dit interpreteren als slow motion. Niks vreemds en zeker niet gevaarlijk of schadelijk.

Ik verlies mijn grip op werkelijkheid.

In een situatie van paniek heb je vaak een soort hyper focus hierdoor lijkt alles soms in slow motion te werken. Mensen die een ongeluk ervaren hebben herkennen dit fenomeen. Feitelijk neem je gewoon meer informatie waar in het zelfde tijdsbestek en je kunt dit interpreteren als slow motion. Door de paniek en alle chemische processen die dit op gang brengt kan het zijn dat de doorgifte van informatie een kleine vertraging oploopt. Ook kan dit komen omdat er gewoon zo veel is om op dat moment te verwerken is. Hierdoor lijkt het soms net alsof je naar een film zit te kijken. En je de grip verliest op wat er zich afspeelt. Deze sensatie kan er beangstigend werken en ook op zijn beurt het gevoel te versterken dat je de controle verliest. Het is echter totaal onschuldig en zal wegtrekken zodra de paniek afzakt. Niks om je zorgen over te maken dus!

Ik heb het gevoel de controle te verliezen.

Ook deze sensatie is weer toe te schrijven aan de manier van informatie verwerken. Mede door chemische processen en de zintuigen die op turbo werken ervaar je alles gewoon anders dan normaal. Dit zal op een moment van een werkelijke dreiging een betere kans op overleven geven. In de situatie van paniek zonder oorzaak is het dus vooral zeer onprettig maar zeker niet gevaarlijk.

Dwangmatige bewegingen of maniertjes

Aangezien je kampt met nare ervaringen en je daar graag wat tegen wil doen, is de kans extra groot dat je dwangmatige rituelen zult ontwikkelen. Omdat je eigenlijk niets hebt dat echt helpt, kunnen bepaalde rituelen een beetje rust brengen in het proces, een houvast. Dit is begrijpelijk en niet raar maar wel vervelend natuurlijk. Onschuldig is het niet, vooral omdat je deze dwang zelfs na je paniek als extra probleem kunt ervaren. Laat je er niet door verleiden en als ze je in hun greep krijgen ga er dan zeker hulp voor zoeken!

Angst voor depressie.

Helaas is de angst voor een depressie niet ongegrond. Angst en paniek hebben zeker verband met depressie niet in de laatste plaats omdat ze je gevoel van levenslust flink onderuit kunnen halen. Het omgekeerde is ook waar mensen die een depressie hebben gehad lopen meer risico om een angst- of paniekstoornis te ontwikkelen. Het is in ieder geval zaak dat de angst en paniek zo snel mogelijk vermindert. Dit zal de levenskwaliteit sterk verbeteren en op zijn minst de kans op een depressie verlagen. Ook een depressie is iets waar je het best vroeg bij kan zijn want dan is de kans op een spoedige genezing altijd groter.

Ik zie alles wazig.

Wazig zien tijdens paniek of vlak daarvoor kan heel beangstigend zijn maar er zal zelden iets ergs aan de hand zijn. Door de angst zul je extra gefocust zijn en ook je ogen zijn dus extra gevoelig. Door dat ze eigenlijk harder werken dan normaal kunnen de pupillen extra groot zijn en ook kunnen je oogspieren moe worden en daardoor minder goed focussen. Je ogen kunnen maar een korte tijd op turbo werken daarna zijn ze als het ware uitgeput en moeten ze even uitrusten. Als jij vervolgens weer het uiterste van ze vraagt weigeren ze gewoon tijdelijk dienst. Niet omdat er iets mis is maar gewoon omdat ze vermoeid zijn. Nadat je weer ontspannen bent zullen ze gewoon weer werken als normaal!

Ik wil hier nu weg!

Dit is waarschijnlijk een van de meest gehoorde dingen bij paniek. Je hebt het gevoel dat je de plek van paniek moet verlaten en die drang is vaak erg sterk. Daar ontstaat dan het volgende dilemma: Als je bijvoorbeeld in de rij bij de supermarkt staat of in de bioscoop. wil je niet zomaar weglopen omdat het sociaal gezien nogal vreemd over komt. Dit maakt de angst eigenlijk alleen maar erger.

De drang om te vluchten heeft een simpele en duidelijke oorzaak. Bij angst en paniek wil je meestal vechten of vluchten, maar vechten tegen een niet-bestaand gevaar kan niet, dus blijft het vluchten nog over. Je wilt de situatie ontvluchten waar je angst of paniek ervaart. Maar feitelijk zit de paniek in je hoofd en valt er dus niet te vluchten. In een gevorderd stadium durf je helemaal niet meer naar bepaalde plekken omdat je uit ervaring weet dat je daar een aanval zult krijgen. Het vluchten is dus een heel gezonde reactie op paniek! En je mag blij zijn dat het systeem werkt. Alleen zul je weer opnieuw moeten aanleren wanneer paniek nodig is of eigenlijk ongegrond.

Ik wil niet meer naar de supermarkt en/of de bioscoop.

Als je op een bepaalde plek een of meerdere keren een aanval hebt gehad is de kans groot dat je die situatie gaat ontlopen. Je wilt het natuurlijk niet uitlokken. Helaas is dit gedrag (hoewel begrijpelijk) het begin van een extra probleem: genaamd pleinvrees. Dit houdt in dat je op den duur steeds meer plekken en situaties gaat mijden vanwege de angst voor een aanval. Vat dit niet licht op en vecht er tegen. Probeer je wereld niet kleiner te laten worden want de weg terug is zwaarder dan de weg heen. Zoek hulp en praat er over dit zal het makkelijker maken om toch naar die plekken toe te gaan. Het heeft alles te maken met het opdoen van ervaringen en dan het liefst van positieve aard.

Als ik auto rijd krijg ik altijd een aanval.

Plekken of situaties waar je niet uit kunt ontsnappen zijn altijd een extra last voor iemand met een angst- of paniekstoornis. Autorijden of rijzen met trein, boot of vliegtuig levert voor veel mensen sowieso vaak extra spanning mee. Ook is het gevoel de controle te verliezen in de auto erg naar en potentieel gevaarlijk. Bovendien kun je op de snelweg natuurlijk ook niet zomaar stoppen. Al zal je paniek hoogst waarschijnlijk je rijvaardigheid niet erg nadelig beïnvloeden is het natuurlijk niet aan te raden om te rijden als je in paniek bent. Parkeer je auto en vervolg je weg als het weer gaat. Laat je echter niet verleiden helemaal niet meer te rijden want eenmaal gestopt is het weer beginnen erg lastig. Beter kun je zorgen dat je niet alleen op pad gaat en met de persoon naast je praat over wat je ervaart. Dit zal vaak al een verbetering opleveren.

Lichamelijke sensaties/symptomen:

Koude of warme rillingen en plotseling zweten.

Het krijgen van koude of warme rillingen in combinatie met angst is heel normaal. Voor een angstig persoon kan dit echter een aanleiding zijn om te denken dat er iets ergers aan de hand is. Ook plotseling zweten of het ervaren van een opvlieger kan beangstigend zijn maar dit is ook een normale reactie van het lichaam. Vervelende sensaties maar onschuldig!

Ik sta te trillen of te beven

Trillen en beven in combinatie met angst of paniek is zeer gebruikelijk. We zeggen niet voor niets dat je staat te beven van de angst of dat de rillingen over je rug lopen. Dit zijn gewoon doodnormale verschijnselen en zeker niet iets waar je zorgen over moet maken.

Mijn mond is droog.

Ook dit is een bekend verschijnsel bij angst en paniek. Dit is ook zo'n symptoom dat iemand zonder paniek alleen maar als vervelend ervaart terwijl iemand met paniek dit als levensbedreigend kan ervaren. Zeker in combinatie met ademhalingsproblemen en een dikke tong/dichtgeknepen keel gevoel. Allemaal zeer vervelend maar in combinatie met angst normaal onschuldig. Zeker als de problemen naderhand weer wegtrekken.

Ik kan niet meer slikken.

Door paniek en angst spannen je spieren zich aan. Ook spieren die je anders niet bewust gebruikt. Bijvoorbeeld spieren in je keel en slokdarm. Ook je borst, nek en rug kunnen gespannen zijn. Het kan zeer angstig over komen maar in feite ben je zo verkrampt dat het tijdelijk wat lastig gaat. Maar wees gerust je kunt gewoon slikken als het moet. Drink maar eens een slok water het gaat vanzelf. Maak je er niet te druk over het gaat vanzelf weer over.

Ik heb maagpijn en kan weinig eten.

Ook dit is meestal een gevolg van gespannen spieren in het buik en borst gebied. Daarnaast is eetlust bij angstige mensen vaak slecht. Je kunt er zelfs over een langere periode flink van afvallen. In combinatie met angst en paniek is dit meestal onschuldig maar bij enige twijfel laat het onderzoeken. Dan kun je daarna zeker weten dat er geen probleem is en je richten op andere dingen.

Ik ben misselijk en bang dat ik moet overgeven.

Misselijkheid bij angst is een normale reactie. Er wordt wel eens gezegd dat je maag omdraait van de angst en zo kan dat zeker voelen. Ook weer een reactie van gespannen spieren en stress. Het kan vervelend zijn zeker als je bang bent om over te moeten geven al dan niet met mensen in de buurt. Het kan dus ook een sociaal probleem geven. Normaal gesproken zal deze misselijkheid verdwijnen als de angst verdwijnt. Het kan wel zijn dat je een tijdje door stress en vermoeidheid nog wel wat last houdt maar het zal normaal gesproken niet ernstig zijn hooguit erg vervelend.

Mijn buik doet pijn en ik heb diarree.

Stress en angst kunnen op je darmen werken, sommige mensen zijn daar gevoelig voor. In combinatie met angst is dit een vervelend maar onschuldig verschijnsel. Bij twijfel kun je dit altijd laten controleren maar meestal gaat het naar een paar dagen weer over. Het is gewoon een gevolg van aanhoudende spanningen.

Ik ben benauwd en kan slecht ademhalen.

Een hele vervelende is het benauwd zijn en het idee dat je haast geen adem meer kunt halen. Alsof je constant na moet denken over elke ademteug en je zelfs moeite moet doen om de lucht binnen te krijgen. Er is geen lichamelijke oorzaak; de oorzaak ligt in je geest. Door de angst en spanning spannen de spieren in je borst, nek en rugstreek zich aan en hoe groter de angst is des te heviger dit zal zijn. Als je al bezig bent om je hartslag en adem in de gaten te houden zal dit het nog erger maken. Hierdoor loopt je effectieve longinhoud terug en zul je kortademig worden. Tijdelijk wel te verstaan want als de spanning zakt zul je uit eindelijk kunnen ontspannen en kun je weer normaal ademen. Erg angstig maar niet gevaarlijk!

Mijn keel lijkt dichtgeknepen, ik ben bang om te stikken.

Ook hier spelen aangespannen spieren een grote rol. Je probeert je ademhaling te controleren en voelt je licht in je hoofd. Het ademhalingsproces is volledig automatisch; je hoeft er niet over na te denken. Zelfs als je zo lang je adem in zou kunnen houden dat je flauw valt, zul je normaal gesproken weer wakker worden ademend en levend. Het geeft wel problemen als je met veel moeite probeert dit proces te beïnvloeden omdat je bang bent dat het anders niet goed gaat. Elke moeite die je steekt in het beter laten verlopen van je ademhaling is per definitie verspilde moeite. Hoewel het soms kan helpen rustiger te proberen adem te halen (bijvoorbeeld 1 tel in en 3 tellen uit ademen) zal dit altijd symptoombestrijding zijn. De bron van de verkeerde ademhaling is angst en spanning. Als die verdwijnt zal de ademhaling zich weer herstellen.

Ik ga zo flauwvallen.

De angst om flauw te vallen eventueel gecombineerd met doodsangst is heel erg beangstigend. Zeker een reden voor een flinke groep die op de eerste hulp terecht komt met verschillende klachten en vervolgens na een aantal onderzoeken weer naar huis kan. Soms met de wetenschap een paniek aanval gehad te hebben of anders dat er gewoon niks aan de hand was. Een samenhang van klachten waaronder hyperventileren, een gevoel te stikken, pijn op de borst, duizeligheid, wazig zien, opvliegers, onwerkelijk gevoel, tintelingen, verstoord hartritme en evenwichtsproblemen kunnen hier allemaal aan bijdragen. Zeer beangstigend als sensatie en ook een reden om uit publieke gelegenheden te vluchten zoals bioscoop, supermarkt, maar ook in de auto etc.

Het bizarre is dat je tijdens angst en paniek meestal een verhoogde bloeddruk hebt en dat flauwvallen meestal gebeurt tijdens lage bloeddruk. Dus ondanks dat je zou zweren dat je elk moment onderuit zou kunnen gaan is de kans dat dit daadwerkelijk gebeurt bijna nihil! Probeer deze paar zinnen (letterlijk) in je oren te knopen want hier begint het vertrouwen dat je weer moet krijgen in je eigen lichaam en systeem!

Ik hyperventileer.

In verreweg de meeste gevallen is hyperventileren een gevolg van iets anders dat speelt en niet een klacht op zich. Hyperventilatie wil niet altijd zeggen dat je heel snel loopt te hijgen zoals veel mensen het beeld voor zich hebben. Maar het is een verkeerde manier van ademhalen. Verkeerd in de zin van tegen je eigen systeem in. Het gebeurt vaak als je probeert je ademhaling te reguleren en daarmee loop je dus in de val. Er zijn talloze methodes om van hyperventilatie af te komen en sommige geven wel verlichting maar je kunt je beter richten op de oorzaak! Zolang de oorzaak niet weg wordt weg genomen is alle energie in het omgaan met hyperventilatie verspilde tijd en moeite! Zolang dit nog niet lukt om te ontspannen zijn er verschillende methodes om rustiger te worden, zoals 1 tel in en 3 tellen uitademen.

Ik heb een brok in mijn keel – als ik mijn eten doorslik wil het niet zakken.

Je slokdarm is een spier en ook in je nek zitten spieren. Tijdens angst en paniek spannen ze zich aan en kunnen verkrampt raken. Hierdoor ervaar je problemen met eten, slikken en heb je het gevoel dat je eten niet zakt. Je kunt hierdoor vaak letterlijk minder eten en hebt ook minder eetlust. Wanneer je last hebt van angst of paniek, kan dit symptoom onschuldig zijn toch kan het verstandig zijn om het te laten controleren door een arts. Al is het maar om uit te sluiten dat het lichamelijk iets mis is.

Als ik niet op mijn ademhaling let stik ik.

Hoe angstig dit ook over kan komen het is normaal gesproken onschuldig. Ademhalen gaat volledig automatisch en elke moeite die je steekt in het controleren ervan is per definitie verspilde moeite. Het wordt er alleen erger van. Zelfs als je zo lang je adem in zou kunnen houden dat je flauw valt zal je normaal gesproken weer wakker worden ademend en levend.

Het steekt bij mijn borst mijn hart stopt er mee.

Als je bang bent dat er iets is met je hart laat je dan onderzoeken door een arts! Bij angst en paniek spannen je spieren aan en kan je borstkas verkrampt raken. Hierdoor kun je allerlei pijntjes en spiertrekkingen ervaren. Ook ben je in staat van paniek extra gefocust op deze prikkels die je normaal niet eens op zou merken dus in deze gevallen is er bijna nooit iets aan de hand.

Mijn hartritme is helemaal van slag.

Als je bang bent dat er iets is met je hart laat je dan onderzoeken door een arts! Je hart is een bijzonder orgaan dat zich razendsnel kan aanpassen op situaties in je lichaam. Zowel de snelheid als intensiteit kan snel wisselen bij stres spanning of inspanning. Dit is iets waar je normaal nauwelijks bij stilstaat. Als je er echter met een vergrootglas op gaat letten en dit is wat iemand in angst en paniek kan doen zal je altijd onregelmatigheden aantreffen. Of hij klopt te snel of hij mist een slag of je mist er zelf een omdat je even afgeleid was. In de praktijk is er zelden wat mis en zeker als je jezelf hebt laten controleren moet je vertrouwen op je lichaam en het zijn werk laten doen. Het is er beter in dan je denkt!

Mijn hart slaat over ik ga dood.

Als je bang bent dat er iets is met je hart laat je dan onderzoeken door een arts! Ook hier geldt weer dat je hart erg flexibel is en als het daadwerkelijk een slag over zou slaan (wat lang niet altijd zo is) ga je nog niet zomaar dood. Zeker als je al uitgebreid bent gecontroleerd door een arts moet je gewoon vertrouwen dat je lichaam het zelf regelt en jij je er niet mee bezig moet houden. Het systeem is goed ontworpen laat het zijn werk doen!

Mijn benen en knieën voelen slap.

Tijdens angst en paniek kun je zowel verslapping als verstijving ervaren. Vaak is dit deels te wijten aan de adrenaline die door je lijf giert en niet word gebruikt. Het is niet gevaarlijk! Laat het over je heen komen, het trekt vanzelf weer weg.

Ik heb een verdoofd of tintelend gevoel in mijn lijf.

Als je bang bent dat er iets is met je hart laat je dan onderzoeken door een arts! Tijdens angst en paniek is het aangetoond dat verdoofde of tintelende gevoelens in je lichaam een normaal effect kunnen zijn. Hoewel dit vaak in verband wordt gebracht met mogelijke hartkwalen hoeft dit niet zo te zijn. Bij twijfel laat je dan onderzoeken maar anders zal het verdwijnen zodra de angst wegzakt.

Mijn linkerarm tintelt ik krijg een hartaanval.

Als je bang bent dat er iets is met je hart laat je dan onderzoeken door een arts! Tijdens angst en paniek is het aangetoond dat verdoofde of tintelende gevoelens in je lichaam een normaal effect kunnen zijn. Hoewel dit vaak in verband word/wordt gebracht met mogelijke hartkwalen hoeft dit niet zo te zijn. Bij twijfel laat je dan onderzoeken maar anders zal het verdwijnen zodra de angst wegzakt.

Ik voel me erg duizelig en draaierig.

Door paniek kan je evenwichtsorgaan ontregeld raken en in combinatie met hyperventilatie en andere klachten kun je flink duizelig worden. Dit voelt zeer onprettig en kan ook de angst aanwakkeren dat je flauw zou kunnen vallen. Echter in de meeste gevallen zal het na de paniek ook weer wegtrekken en is het dus niet ernstig!

Het voelt alsof de grond onder me weg zakt.

Ook hier is het weer dat de paniek gekke dingen met je lijf doet. Het voorbij rijden van een vrachtwagen kan voelen als een aardbeving en een lift die langzaam stopt als een ritje in de space mountain. Ook hierna kun je deze gevoelens nog enige tijd ervaren. Heel vervelend en beangstigend, maar totaal onschuldig!

Het gevoel van een 9volt batterij op je tong.

In de eerste maand ongeveer vanaf het starten van medicatie kunnen er wat bijwerkingen optreden. Een daarvan wil ik in het bijzonder melden omdat het niet uitgebreid wordt benoemd (in de bijsluiter) maar wel zeer heftig kan zijn. Het begint met een bittere smaak in je mond en een spanning op je tong/keel. Daarna is het net alsof je een 9volt batterij op je tong zet als je het ooit hebt geprobeerd zul je het meteen herkennen. Het is een onschuldige spier vertrekking maar zo voelt het niet. Dat je het maar even weet!

Als ik ziek ben worden mijn klachten erger.

Wanneer je ziek bent (griep of verkoudheid) of wanneer je weerstand laag is, kunnen je klachten erger worden. In ieder geval voor je gevoel. Gelukkig nemen ze normaal gesproken weer af zodra je beter bent. Dat is dus normaal ook al had je al een tijd weinig of geen last. Laat je er niet door uit het veld slaan! !